Het is weer voorjaar en dus zien we weer heel veel dieren met jeuk klachten.
Sommige hebben het al jaren en anderen voor de eerste keer. Soms zijn het ongezellige huisgenootjes (vlooien of mijten) die de jeuk geven. En andere keren zijn het allergieën. Een ding hebben de klachten iig gemeen ze jeuken vreselijk!
Waar we vaak over gebeld worden zijn 2 dingen, of de dieren hebben jeuk op hun rug/billen, of ze jeuken aan de buik, liezen en poten. Kort samengevat zijn er 2 redenen voor jeuk, beestjes (vlooien, schurftmijten, schimmels en gisten), of immuun reacties (allergie, auto immuunziekten).
De 2 meest voorkomende oorzaken voor jeuk zijn vlooien en atopie (door allergie veroorzaakte klachten).
Bij vlooien beperken de klachten zich in eerste instantie tot de onderrug. Vaak zijn er zwarte puntjes te zien op de huid, dit is verteerd bloed, het gene waarmee de vlooien zich voeden. Daarnaast krabben, likken en bijten de honden of katten vaak flink aan de onderrug. Wanneer de klachten lang blijven bestaan kunnen ze zich ook uit gaan breiden meer naar de kop toe. Echter zelden tot nooit zien we bij vlooien klachten aan de buik, of de poten.
Bij atopie zien we eigenlijk altijd (bij de hond) klachten van de poten (voetjes), liezen, oksels en buik. Vaak begint dit met wat kleine rode puistjes en wanneer het langer bestaat onstaan er uitgebreidere ontstekingen. Dit komt doordat de huid aangetast is door de allergie en dus niet meer een natuurlijke barrière vormt tegen indringers (bacteriën, gisten etc.) Vaak zien we bij dieren die langer met allergie klachten lopen daardoor dus ook uitgebreide bacteriële ontstekingen van de huid, al of niet gecompliceerd met infecties door gisten. Deze ontstekingen geven vaak aanleiding tot een hele onprettige geur.
Atopie kan heel veel oorzaken hebben. Deze oorzaken kunnen we in 2 grote groepen verdelen:
- voedselallergie
- allergie voor inhalatie allergenen
Bij voedselallergie is er sprake van reactie van het immuunsysteem op eiwitten in de voeding. Bv kippen eiwit, of rund enzovoort. Wanneer de dieren deze eiwitten binnenkijgen ontstaat er een reaktie van het immuunsysteem. Deze geeft aanleiding tot aantasting van de huid en jeuk. Wanneer een hond deze klachten heeft starten we vaak met een eliminatie dieet. Dit houdt in dat een eigenaar zelf voor de hond gaat koken. Vaak bestaan deze diëten uit rijst en een eiwitbron die het dier nooit eerder heeft gegeten, bv struisvogelbiefstuk. Wanneer de klachten na 6-12 weken verdwijnen dan is het zeer waarschijnlijk dat er sprake is van voedselallergie. Als ultieme test kan dan tijdelijk het oude voer gegeven worden om te kijken of de klachten terug komen, hiervoor wordt meestal niet gekozen. Vooral omdat eigenaren blij zijn dat hun hond eindelijk van de klachten af is. Vaak gaan de dieren over op een kant en klaar hypo-allergeen dieet, hiermee kunnen ze levenslang klachtenvrij blijven.
Wanneer het dieet niet helpt, weten we dat het (zeer waarschijnlijk) niet aan de voeding ligt. Dan kunnen we verder gaan zoeken naar of de hond allergisch is voor bepaalde inhalatie-allergenen. Dit kan met behulp van een bloed onderzoek en/of huidtesten. Indien er sprake is van allergie voor bepaalde inhalatie allergenen, bv huisstofmijt, dan kunnen we door juist injecties te geven met deze allergenen de immuun reactie veranderen. Dit zorgt ervoor dat er een ander soort immuunrespons ontstaat, zodat de jeuk tot 100% kan verminderen (hoe ouder de hond hoe kleiner het effect).
Soms kunnen we de oorzaak niet vinden en dan kunnen we eigenlijk alleen maar de symptomen bestrijden. Vroeger gebeurde dit eigenlijk altijd met prednison/dexamethason, deze middelen geven op de lange termijn veel bijwerkingen. Gedurende enkele jaren hebben we de beschikking over een nieuw middel Atopica, dit middel kan de klachten ook sterk verminderen, maar heeft niet de vervelende bijwerkingen die prednison wel heeft. Het middel is echter nog erg kostbaar.
Jeuk is 1 van de meest vervelende klachten, er is tegenwoordig zeer veel aan te doen (krabben hoeft echt niet meer!). Dus heeft uw hond of kat last van ernstige jeuk? Doe hem of haar een plezier en ga even langs de dierenarts.
Er zijn uiteraard nog veel meer aandoeningen die jeuk kunnen geven, daar zijn boeken vol over te schrijven en ik heb dus ook niet geprobeerd om een opsomming te maken van alle klachten die jeuk geven. Mocht u toch nog vragen hebben, stel ze gerust, via Twitter, dit Blog of de e-mail.
Op naar een jeukvrije zomer!
Jeroen van der Meer
Dierenarts DierenDokters
Amsterdam Rozengracht
